حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است که با فراهم کردن اطلاعات لازم کمک می کند تا سرمایه گذارها، اعتبار دهندگان، مدیران و دولت نسبت به مسائل اقتصادی بهتر بتوانند تصمیم بگیرند. برای مثال اگر شخصی بخواهد در شرکتی سرمایه گذاری کند، تمایل دارد که وضعیت مالی آن شرکت و یا نتایج عملیات آن شرکت را در طی سالهای قبل بداند. موضوعاتی که بصورت گزارش های مالی توسط حسابداران تهیه می شود. حسابداری به منظور جوابگویی به نیازهای انسان بوجود آمده است به همین دلیل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعالیتهای اقتصادی و افزایش پیچیدگی آن، هدفها و روشهای حسابداری برای جوابگویی به نیازهای اطلاعاتی، توسعه یافته است چرا که اشخاص، شرکتها و دولت برای تصمیم گیری در مورد توزیع مناسب منابع مالی نیاز به اطلاعاتی قابل اتکا دارند که این اطلاعات را به یاری حسابداری میتوان بدست آورد. از سوی دیگر انجام سرمایه گذاری یکی از مواد ضروری و اساسی در فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشور است و سرمایه گذاران نیز از بعد عرضه سرمایه، تا حد امکان سعی دارند منابع مالی خود را به سوئی سوق دهند که کمترین ریسک و بیشترین بازده را داشته باشد. یعنی بدنبال برآورد ریسک سرمایه گذاری خواهند بود. این در حالی است که یکی از مبانی اساسی برای محاسبه ریسک بازار شرکتها، استفاده از اطلاعات تولید شده توسط سیستم حسابداری است .
تاریخچه حسابداری :
شاید زمانی که لوکاپا چولی در سال ۱۴۹۴ میلادی پایه های اصلی حسابداری را در اروپا بنا می‌کرد حتی گمان نمی‌کرد که روزی حسابداری تا این حد پیشرفت کند. اگر بخواهیم حسابداری و تاریخچه آن را بررسی کنیم باید به سالها پیش از لوکاپا چولی برگردیم. خوارزمی، دانشمند معروف ایرانی، برای اولین بار درباره مفهوم صفر، شیوه نگارش نشانه‌ای اعداد و شمارش دهدهی در رساله ” جبر و مقابله ” توضیحاتی را داد و جالب است بدانید سیستم دهدهی کنونی در واقع ترجمه این رساله است که بوسیله لئونارد فیبوناچی در ایتالیا انجام گرفت و از آن طریق عالمگیر شد .
میتوان گفت که پیشرفت حسابداری در اواخر قرون وسطی مدیون سوداگران است به همین دلیل سیستمهای حسابداری به تدریج پیشرفت کرد و جایگزین سیستمهای قدیمی‌تر شد. البته نقش رشد اقتصادی را نمی توان نادیده گرفت .
لوکاپاچولی در قرن ۱۵ میلادی رساله ای نوشت و فصلی از این رساله را به حسابداری اختصاص داد و برای نخستین بار سیستم حسابداری دو طرفه را توصیف و دفاتر اصلی حسابداری را تشریح کرد
جای تذکر است که محمدبن محمد ابوالوفای بوزجانی در قرن دهم میلادی یعنی پنج قرن قبل از لوکاپاچولی رساله ای به نام ضروریات علم
حسابداری برای کاتبان و کاسبان نوشت که راهنمای خوبی در حساب عملی بود. اما متأسفانه پژوهشی درباره این کتاب صورت نگرفت .
در طول دو قرن بعدی تنها یک پیشرفت عمده در حسابداری دوبل اتفاق افتاد و آن تفکیک اموال شخص حاکم از حسابهای دولتی و تفکیک اموال شخصی تاجر از حسابهای تجارتخانه توسط سیمون استوین ریاضی دان هلندی بود (فرض تفکیک شخصیت) در نتیجه حساب سرمایه در سیستم حسابداری دوبل ایجاد شد .
با توجه به پیشرفتهای انجام شده از نظر اقتصادی و اجتماعی عناصر اصلی سیستم حسابداری دوبل همچنان بدون تغییر باقی مانده است. دلیل بقای این سیستم در این فاصله طولانی، سادگی اصول، انعطاف پذیری و قابلیت آن در ثبت، انتقال و گزارش اطلاعات متنوع در قالب صورتهای قابل اعتماد و مفهوم است .
البته پیشرفتهائی از نظر روشها و شیوه های حسابداری صورت گرفته است و شاخه هایی در حسابداری پدید آمده است اما تمام آنها مبتنی بر سیستم دوبل یا دو طرفه است
حسابداري يک سيستم است که در آن فرآيند جمع آوري، طبقه بندي، ثبت، خلاصه کردن اطلاعات و تهيه گزارشهاي مالي و صورتهاي حسابداري در شکل ها و مدلهاي خاص انجام مي گيرد. تا افراد ذي نفع درون سازماني مثل مديران سازمان و يا برون سازماني مثل بانک ها، مجتمع عمومي سازمان مورد نظر و يا مقامات مالياتي بتوانند از اين اطلاعات استفاده کنند. به همين دليل فردي که تحصيلات دانشگاهي ندارد، بيشتر دفتردار است تا حسابدار.
چرا که گزارش هاي اين دسته از افراد مطابق استاندارد نيست و پردازش کافي نمي شود و بيشتر تراز حساب ها مي باشد. براي مثال يک حسابدار تجربي نمي تواند بين دارايي کوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود و يا نمي داند که چگونه بايد معاملات ارزي را در دفاتر ثبت کرد.از سوي ديگر يک حسابدار متخصص، در آينده مي تواند مدير مالي يک سازمان يا شرکت گردد يعني مي تواند به مديريت يک شرکت ايده بدهد که منابع موجودش را در چه راههايي سرمايه گذاري نمايد تا استفاده بهينه کند و يا اگر شرکت به منابع مالي جديد نياز داشت يک مدير مالي بر اساس دانش آکادميک خود مي تواند بگويد که از چه طريقي بايد تامين مالي کرد. و مجموع اين فعاليت ها خارج از توانايي يک حسابدار تجربي است.
توانايي هاي لازم:
رشته حسابداري از جمله رشته هايي است که از داوطلبان سه گروه آزمايشي رياضي و فيزيک، علوم تجربي و علوم انساني دانشجو مي پذيرد و در آزمون هر سه گروه نيز درس رياضي به عنوان مهمترين درس اين رشته مطرح است. در واقع داشتن شم رياضي در رشته حسابداري از اهميت بسياري برخوردار است. همچنين يک حسابدار بايد بتواند بخوبي گزارش کارهاي خود را ارائه دهد. بنابراين بايد در ادبيات فارسي مسلط بوده و نگارش خوبي داشته باشد. دانشجوي اين رشته بايد تحمل ساعتها کار در پشت يک ميز و صندلي و سروکار داشتن با اعداد و ارقام را داشته باشد. همچنين بايد دقيق و منظم باشد تا در جمع بندي اعداد و ارقام دچار مشکل نگردد.
موقعيت شغلي در ايران:
فرصت هاي شغلي يک حسابدار بسيار گسترده است و از پايين ترين سطح تا بالاترين سطح را در بر مي گيرد. و با وجود اين که در دانشگاهاي مختلف کشور اعم از دولتي، غيرانتفاعي و آزاد، دانشجويان بسياري در رشته حسابداري تدريس مي کنند اما تعداد فارغ التحصيلان بيکار اين رشته از بيشتر رشته ها کمتر است. چون از يک موسسه کوچک گرفته تا بزرگترين کارخانه هاي کشور حداقل براي تهيه اظهارنامه مالياتي به حسابدار نيازمند هستند.
فارغ التحصیلان رشته حسابداری و حسابرسی از فرصت‌های گوناگون شغلی بهره مند می باشند و به ندرت فارغ التحصیلان این رشته با مشکل بیکاری مواجه می باشند. برای مثال فارغ التحصیلان این دو رشته می توانند در زمینه های گوناگون از جمله حسابداری مالی، مدیریت، دولتی، مالیاتی، بیمه و غیره و همچنین زمینه های گوناگون حسابرسی از جمله حسابرسی مستقل و داخلی فعالیت نمایند.
این فارغ‌التحصیلان قادر خواهند بود تا در کلیه موسسات و واحدهای تجاری، اعم از دولتی یا خصوصی به عنوان حسابدار در زمینه های شغلی زیر مشغول کار گردند:
حسابداری مالیاتی : در ادارات دارائی
حسابداری مالی : در کلیه شرکتها و موسسات تجاری و غیرانتفاعی.
حسابداری صنعتی : در کلیه واحدهای صنعتی و شرکت‌های تولیدی.
حسابداری بانک ها : در شعب و حوزه سرپرستی بانک ها
حسابداری دولتی : در کلیه سازمان ها و ادارات دولتی به عنوان حسابدار یا ذیحساب.
حسابداری بیمه : در موسسات و ادارات بیمه
ضرایب دروس دکتری حسابداری
منابع مطالعاتی پیشنهادی دکتری حسابداری:
|
ردیف
|
عنوان درس
|
مشخصات منابع دکتری حسابداری
|
|
1
|
آمار
|
آمار در اقتصاد و بازرگانی، محمد نوفرستی، نشر رسا
آمار و کاربرد آن در مدیریت، دکتر عادل آذر و منصور مؤمنی و سعید جعفری
آمار و احتمالات، عادل آذر
آمار و کاربرد آن در مدیریت، هادی رنجبران
آمار و کاربرد آن در مدیریت، وحید ناصحی فر
تئوری احتمالات و آمار کاربردی (تحلیل آماری)، اکبر عالم تبریز، بابک حاجی محمدرضا تبریزی
|
|
2
|
ریاضی
|
ریاضیات عمومی و کاربردهای آن، محمدحسین کاظمی‌پور، نشر نی
ریاضیات عمومی، آدامز- آییژ
ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت، امید محمودیان
ریاضیات و کاربرد آن در حسابداری و مدیریت، هادی رنجبران
ریاضیات عمومی، ایساک مارون، ترجمه خلیل پاریاب، نشر پاریاب
ریاضیات کاربردی، وحید ناصحیفر
|
|
3
|
حسابرسی
|
نقش اقتصادی حسابرسی در بازارهای آزاد و تحت نظارت، تالیف وندا ای. والاس، ترجمه حامی امیر اصلانی، انتشارات سازمان حسابرسی
مروري جامع بر حسابرسي، ایرج نوروش و همکاران، انتشارات نگاه دانش
حسابرسی، انتشارات ماهان
فلسفه حسابرسی، دکتر حساس یگانه
استانداردهای حسابرسی، سازمان حسابرسی
اصول حسابرسی ۱ و ۲، ارباب سلیمانی، سازمان حسابرسی
|
|
4
|
حسابداری مدیریت
|
مبانی حسابداری مدیریت: رویکرد و دیدگاه نوین، فریدون رهنمای رودپشتی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
حسابداری مدیریت راهبردی: مبتی بر رویکرد مدیریت هزینه ارزش آفرین، فریدون رهنمای رودپشتی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
حسابداری مدیریت با تاکید بر دیدگاه استراتژیک، تالیف چن. لین بلوچر، ترجمه علی پارساییان، انتشارات ترمه
حسابداري مديريت، زهرا ديانتي ديلمي و محمدرضا نيكبخت، نشر كتاب مهربان
حسابداري مديريت معاصر، حسن مدركيان، مركز آموزش و تحقيقات صنعتي ايران
حسابداري مديريت، رضا شباهنگ، مركز تحقيقات تخصصي حسابداري و حسابرسي و سازمان حسابرسي
حسابداري مديريت با تأكيد بر ديدگاه استراتژيك، ترجمه علي پارسایيان
حسابداري مديريت استراتژيك، ترجمه حسن مدركيان، مركز آموزش و تحقيقات صنعتي ايران
هزينه‌يابي بر مبناي فعاليت، مديريت بر مبناي فعاليت (رويكرد ارزش آفريني در كسب و كار پويا)، فريدون رهنماي رودپشتي
حسابداري صنعتي با تأكيد بر مسائل مديريتي، ترجمه علي پارسائيان و موسي بزرگ اصل
|
|
5
|
تئوری های حسابداری
|
تئوری حسابداری (مقدمهای بر تئوری‌های توصیفی)، هاشم نیکومرام، بهمن بنی مهد، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
تئوری حسابداری، تالیف جین مری گادفری، ترجمه علی پارساییان، انتشارات ترمه
تئوری حسابداری، اسکات، ترجمه علی پارساییان (دو جلد)
تئوری حسابداری مالی، کریگ دیگان
نشریه ۱۱۳ سازمان حسابرسی
تئوری های حسابداری ۱و۲، رضا شباهنگ، سازمان حسابرسی
تئوری حسابداری ۱و۲، هندریکسن و برادا، ترجمه علی پارساییان
تئوری حسابداری (جلد اول)، ساسان مهرانی و غلامرضا کرمی، نشر نگاه دانش
نظريه‌هاي حسابداري، جلد اول، علي ثقفي، انجمن حسابداري ايران با همكاري انتشارات ترمه
تئوری حسابداری، نوشته: احمد ریاحی بلکویی، ترجمه علی پارساییان، دفتر پژوهشهای فرهنگی
تئوری اثباتی حسابداری، واتس و زیمرمن، ترجمه علی پارساییان، انتشارات ترمه
تئوری حسابداری، ولک و داد و ترنی، ترجمه علی پارساییان، انتشارات ترمه
تئوری حسابداری مالی، اسکات، ترجمه محسن مام بیگی
تئوری حسابداری، دکتر آقایی
تئوری حسابداری مالی، هاشم نیکومرام و بهمن بنی مهد
|
توجه:
ضرایب دروس دکتری حسابداری
دانشگاه های پذیرنده دوره دکتری حسابداری برای دوره روزانه تهران به شرح زیر است برای اطلاع از دانشگاه های سراسر کشور برای این رشته به سایت سنجش مراجعه نمایید
|
دوره تحصیلی
|
نام دانشگاه
|
ظرفیت
|
|
روزانه
|
دانشگاه تهران
|
3
|
|
روزانه
|
دانشگاه شهيد بهشتي
|
1
|
|
روزانه
|
علامه طبابایی
|
5
|
مصاحبه با رتبه یک دکتری حسابداری
1. لطفا خودتان را معرفي نماييد
حمید کلهرنیا هستم
2. رتبه قبولي دکتری خود را ذكر نماييد
رتبه یک حسابداری دانشگاه سراسری
3. لطفا بفرمایید فارغ التحصيل چه رشته اي با چه معدلي از كدام واحد دانشگاهي هستيد؟
رشته حسابداری دانشگاه تهران با معدل 17 .فارغ التحصیل سال 92
4. با رتبه بدست اورده در آزمون دکتری چه درصدهایی زدید؟
استعداد تحصیلی 58 درصد/زبان عمومی 70درصد/میانگین دروس تخصصی61درصد
5. چه عواملی را در قبول کنکور خود موثر میدانید؟
توکل به خدا و اراده انگیزه و پشتکار ،همراهی اساتید بزرگ و دوستان خوبم
6. تعداد ساعات مطالعه شما برای قبولی به طور ميانگين در روز چقدر بوده است؟-و طی چه مدت درس خواندید؟
از مهرماه 92 بطور میانگین 4 تا 5 ساعت روزانه مطالعه می کردم
7. نقش موسسات آموزشی را در فرایند قبولی یک دانشجو چگونه ارزیابی می کنید؟
برای دانشجویان که در دروس خاص نقطه ضعف دارند کلاسهای آموزشی و آزمون های آزمایشی مزیت رقابتی را برای داوطلب به ارمغان می آوردو اکیدا توصیه می کنم که از این فرصت استفاده کنند.
8. چه عاملی باعث شدموسسه ماهان را به عنوان پشتیبان تحصیلی خود انتخاب کنید؟
تجربه چندین ساله موسسه ماهان در مقطع دکتری
9. از کدام محصولات ماهان استفاده کردید و چه نقشی در قبولی شماداشت؟
از کلاس و آزمون که کلاس ها نقش محرک و مدیریت زمان برایم داشت و با تلاش و پشتکار راه را ادامه دادم.
